Een vof en een cv zijn eigenlijk een bijzondere vorm van maatschap. Daarnaast zijn er de eenmanszaak en de bv als ondernemingsvormen.
Bedrijfsvorm kiezen
De keuze voor een eenmanszaak, maatschap vof, cv of bv is kiezen voor een bepaalde rechtspersoon. Daarmee leg je tevens vast in welke mate je juridisch aansprakelijk bent.
De eenmanszaak
Die heet nou eenmaal zo, ook als die 'man' een vrouw is. Je bent volledig aansprakelijk voor wat je zakelijk doet. Als je schulden opbouwt kan er een beroep worden gedaan op je privévermogen. Over je verdiensten betaal je inkomstenbelasting. (Zie: Eenmanszaak en inkomstenbelasting.)
De besloten vennootschap (bv)
Je kunt als eenling één of meer bv's hebben. Je hoeft een bv dus niet met meerdere personen te drijven. In een bv ben je niet met je privé-vermogen aansprakelijk voor fouten (schulden) die de onderneming maakt. Voor de oprichting van een bv moet je eigen geld inleggen en naar de notaris. De belastingdienst gaat na of je een 'schone' fiscale staat van dienst hebt. Als eigen baas ben je als directeur grootaandeelhouder (DGA) in dienst van je BV en ontvang je salaris van de BV. Je krijgt te maken met verschillende soorten belasting over wat je verdient (meer informatie op: bv oprichten als zzp'er?).
Een maatschap
Kern van een maatschap is het samen met andere beroepsgenoten zelfstandig ondernemer zijn, veelal onder en gezamenlijke naam. Kenmerken zijn: samenwerking op basis van gelijkwaardigheid – elke maat brengt iets in (arbeid, geld of goederen). Maten zijn hoofdelijk aansprakelijk. Een maatschapscontract is niet verplicht, wel aan te raden. Deze soort van personenvennootschappen wordt vaak gebruikt door advocaten, artsen en andere beroepsbeoefenaren. In Friesland is in het boerenbedrijf de afkorting Mts in zwang voor een maatschap.
Meer over de Maatschap bij wetrecht.nl.
Een commanditaire vennootschap (cv)
Een cv heeft altijd een stille vennoot, dus een tweede persoon. Maar die bemoeit zich niet met de bedrijfsvoering, mag ook niet. Dit is een geëigende constructie voor als je familie je geld leent. Meer over de cv bij de Kamer van Koophandel.
Een vennootschap onder firma (vof)
Deze heeft altijd tenminste twee vennoten. Maar verder lijkt deze constructie juridisch op de eenmanszaak. Om een vof op te zetten moet je een partner of partners volledig kunnen vertrouwen. Want je verdeelt alles onder elkaar: de winst, het verlies, de risico's en de wettelijke aansprakelijkheid. Het is aan te raden een overeenkomst op te stellen waarin je in ieder geval het maximum bedrag vastlegt dat iemand op eigen initiatief in de vof mag uitgeven. Je betaalt ieder gewoon inkomstenbelasting. (Zie: vof en inkomstenbelasting) Er is geen sprake van vennootschapsbelasting of een startbedrag als inleg. Meer over de vof bij de Kamer van Koophandel.
De toekomst van de maatschap, cv en vof
De regels over de maatschap, cv en vof gaan de komende jaren veranderen. De bestaande regels komen deels nog uit 1838 en zijn verspreid over verschillende wetten. De overheid wil met het wetsvoorstel Modernisering Personenvennootschappen zorgen voor eenvoudigere wetgeving, die beter aansluit bij het bedrijfsleven in de 21ste eeuw.
Kort samengevat worden de maatschap en vof vervangen door een nieuwe vorm: de openbare vennootschap. De commanditaire vennootschap blijft wel bestaan. Bovendien zullen de personenvennootschappen rechtspersoonlijkheid krijgen. Daardoor kunnen bedrijfsgoederen op naam van de vennootschap worden gezet.
Ook gaan de regels over aansprakelijkheid veranderen: vennoten zijn in de openbare vennootschap zijn straks hoofdelijk aansprakelijk en niet meer voor gelijke delen. En het verschil in aansprakelijkheid tussen beroeps- en bedrijfsactiviteiten (waardoor voor advocaten in een maatschap andere regels golden dan voor schilders in een vof) komt te vervallen.
Het wetsvoorstel wordt de komende tijd behandeld. Het is nog niet duidelijk wanneer de nieuwe wet in werking treedt. Meer over de nieuwe regels lees je bij de Kamer van Koophandel.
Meer informatie over rechtsvormen: