Leefbaar Tarief

Het Leefbaar Tarief geeft aan welk bedrag zelfstandigen zonder personeel of gig-werkers per dag nodig hebben om op het niveau van een Leefbaar Loon uit te komen. Dit tarief houdt niet alleen maar rekening met de kosten van levensonderhoud, maar daar bovenop met de kosten voor werk-gerelateerde apparatuur, niet direct productieve uren (overhead), belastingen, sociale zekerheidspremies en met de opbouw van een buffer in geval van ziekte of voor pensioen. Rekening houden met deze factoren kan helpen het inkomen op het niveau te brengen dat deze onvermijdelijke kosten ook op te brengen zijn. Maar Leefbaar Tarief, blijft een minimum tarief.

Een gig-werker doet veelal klusjes, 'gigs', werk op korte termijn (op afroep) en voor korte duur, voor een veelheid van klanten, meestal via online platforms. Het werk kan van alles zijn, betaalde ritten via een taxi-platform, in opdracht vertalingen maken, of digitaal iets ontwerpen, meestal ook via online platforms. Menige gig-werker krijgt zijn opdrachten echter niet via een platform en heeft er ook geen arbeidscontract mee. Zulke gig-werkers staan te boek als freelancers, kleine zelfstandigen zonder personeel .

Het Leefbaar Tarief is essentieel voor gig-werkers omdat het een overzicht biedt van alles waaruit je actuele inkomen is opgebouwd. Het laat zien wat het minimale tarief zou moeten zijn in een beroep.

Het Leefbaar Tarief-instrument (of tool) is ervoor gemaakt om gig-werkers eenvoudig hun tarief te laten berekenen, gebaseerd op het soort van werk wat ze doen en de kosten van levensonderhoud in het gebied (de regio) waar ze wonen en werken. In de berekening worden alle kosten meegenomen: apparatuur, gereedschap of materiaal nodig voor het werk, wachttijd en opbouw van een buffer voor ziekte en pensioen. In esssentie is het bedoeld om gig-werkers te helpen begrijpen hoeveel ze moeten verdienen voor een inkomen dat toereikend is om hun kosten van levensonderhoud te dekken.

Zeker, je kunt bepaalde variabelen aanpassen zodat ze een beter beeld geven van jouw situatie. Variabelen zoals bijvoorbeeld arbeidstijden, kosten van werkmaterialen, spaarquote, ziektekosten, overhead en andere. Dit doe je door de 'eigen' getallen in te voeren op pagina 3 van deze tool.

Samen met GIZ heeft WageIndicator het Leefbaar Tarief-instrument voor gig-werkers ontwikkeld als antwoord op de razendsnelle groei van de gig-economie in de afgelopen 10 jaar. Steeds meer mensen halen intussen het grootste deel van hun inkomen uit gig-werk. Dus kwam er een dringende behoefte om de specifieke problemen die mensen daardoor ondervinden het hoofd te bieden: hoe kun je vaststellen wat een eerlijke beloning is voor hun inspanningen? De snelle uitbreiding van de gig-economie heeft een complex van platforms en werksoorten doen ontstaan, allemaal met hun eigen tarieven. Deze enorme variatie maakt het buitengewoon ingewikkeld voor de individuele gig-werker om te bepalen wat diens bijdrage nu echt waard is, met grote onzekerheid tot gevolg over eerlijk loon naar werken. Tegen deze achtergrond heeft WageIndicator geconcludeerd dat het nodig is om een Leefbaar Tarief-instrument te ontwikkelen ten dienste van de gig-werkers, zodat deze ten minste vanuit het overzicht zelf een minimaal noodzakelijk inkomen kunnen vaststellen waarvan ze fatsoenlijk kunnen rondkomen. Daarnaast heeft WageIndicator een leefbaar loon en een leefbaar inkomen ontwikkeld. Dit wordt door honderden bedrijven gebruikt. In deze trits van leefbaar loon en leefbaar inkomen, kon leefbaar tarief niet ontbreken.

De bedoelingen van het Leefbaar Tarief-instrument ten behoeve van gig-werkers zijn:

• versterking van hun positie op de arbeidsmarkt door middel van een gratis en gemakkelijk te raadplagen instrument dat eerlijke tarieven berekent, zodat ze correct voor hun werk worden betaald;
• aanknopingspunten en vergelijkingsmateriaal bieden zodat gig-werkers weloverwogen beslissingen inzake hun beloning kunnen nemen en betere arbeidsvoorwaarden kunnen uitonderhandelen;
• bevordering van de transparantie en gelijkere betaalpraktijken in de gig-economie en zo ook de informatie-achterstand inlopen die gig-werkers ten opzichte van hun werkgevers hebben;
• data-gebaseerde berekeningen inzetten, die voortkomen uit breed onderzoek naar diverse werksoorten, die putten uit Loonwijzer/WageIndicator Leefbaar Loon-data en wettelijke regelingen voor nauwkeurige en actuele informatie;
• bijdragen tot een bredere discussie over de rechten en correcte betaalpraktijken voor gig-werkers door misstanden in de gig-economie aan te kaarten;
• betrokkenheid bij de voortgaande ontwikkeling en verfijning van het instrument, door feedback van gebruikers terug te ploegen en aanpassingen door te voeren in lijn met veranderende economische factoren om zo blijvende relevantie en effectiviteit te waarborgen.

De Leefbaar Tarief-berekening werkt met gemiddelden en aannames die voor Nederland gelden. De uitkomst kan afwijken van het bedrag dat je op dit moment via een platform krijgt. Het instrument is dan ook bedoeld om te laten zien wat je zou behoren te verdienen om op een nette manier rond te kunnnen komen. Het realisme van de berekening begint bij de basis ervan: de kosten van levensonderhoud in de geselecteerde regio.

Het Leefbaar Tarief-instrument kan worden gebruikt door zelfstandigen en platforrmwerkers die werk doen zoals beschrven in het instrument, denk aan taxichauffeur, rider, schoonmaker. Het verschaft inzicht in het inkomen dat bij verschillende beroepen past.

Het Leefbaar Tarief-instrument kan worden gebruikt door idereen die werk doet, zoals beschreven in dit instrument, ongeacht of de opdracht via een platform loopt of niet. De gebruiker kan bepaalde variabelen aanpassen als ze niet nauwkeurig genoeg overeen komen met de eigen situatie. De essentie is dat de gene als zelfstandige werkt.

Het Leefbaar Tarief is opgebouwd uit vier hoofdbestanddelen:

A. het minimumloon;

B. kosten van beroepsbenodigdheden;

C. overhead (noodzakelijke, maar niet-declarabele uren);

D. loonbelasting en premies sociale zekerheid.

De som van deze vier genoemde componenten is het minimale Leefbare Tarief: A + B + C + D = Leefbaar Tarief. De grondslag van alle berekeningen is de data die elk kwartaal opnieuw wordt verzameld door WageIndicator teams wereldwijd.

Het Leefbaar Loon van Loonwijzer/WageIndicator is het inkomen dat een werknemer behoort te verdienen om fatsoenlijk van rond te komen, overeenkomstig de uitkomsten van het reguliere onderzoek naar de kosten van levensonderhoud van Loonwijzer/WageIndicator. In Nederland ligt dat Leefbaar Loon dicht in de buurt van het Minimumloon. Daarom gebruikt Loonwijzer/WageIndicator voor Nederland het Minimumloon als Leefbaar Loon. Dit loon lijkt voldoende om de noodzakelijke uitgaven te doen die een fatsoenlijke levensstandaard mogelijk maken - inclusief natuurlijk de kosten die vallen onder B. kosten van beroepsbenodigdheden; C. overhead (noodzakelijke, maar niet-declarabele uren); D. loonbelasting en premies sociale zekerheid. Samen maken ze het Leefbaar Tarief.

Het Leefbaar Loon van Loonwijzer/WageIndicator omvat uitgaven voor:

• levensmiddelen;
• huur, aansluitingen voor water, electra, gas, verwarming, ophaaldienst huisvuil, klein onderhoud;
• drinkwater;
• transport;
• telefoon/internet;
• kleding;
• ziektekosten; 
• schoolgeld;
• 5 procent onvoorzien.

Meer details over de berekening van het Loonwijzer/WageIndicator Leefbaar Loon in de FAQ

In het Leefbaar Tarief-instrument zijn de woonkosten die van de huurprijs voor een 3-kamer apartement, vanuitgaande dat er nog een persoon woont die ook een minimumloon verdient als werknemer of een Leefbaar tarief als zelfstandige.

Het Leefbaar Tarief-instrument berekent 2 varianten:

1. Allereerst de transportkosten die ook voor het Leefbaar Loon gelden. Dit zijn de kosten die de normale gebruiker van het openbaar vervoer maakt, waarbij er van is uitgegaan dat elk lid van het gezin met het openbaar vervoer gaat. Buiten stedelijk gebied geldt dat de prijs van een enkeltje naar de dichtsbijzijnde stad wordt omgerekend naar een maandelijks bedrag.

2. De tweede variant is werkgebonden en heeft betrekking op gebruik van de eigen auto, motorfiets of brommer, brandstofverbruik, onderhoud etc. Dit is essentieel voor taxichauffeurs, koeriers e.d. De data wordt verzameld in een speciale sectie van de Loonwijzer/WageIndicator survey 'kosten van levensonderhoud', onder de rubriek 'kosten van werkgerelateerde items'. Deze data is vervolgens input voor berekening van Leefbare Tarieven voor gig-werkers.

Gig-werkers, in het bijzonder zij die via transportplatforms werken, staan voor hogere transportkosten, omdat zij het van hun mobiliteit moeten hebben. Daarom worden hun transportkosten apart berekend en ondergebracht in de rubriek werkbenodigdheden. Deze berekening omvat het voertuig (auto, motorfiets, fiets, bestelwagen), brandstof, reparatie en onderhoud, werkkleding (helm bijv.). De kosten hiervan halen we uit de Loonwijzer/WageIndicator survey 'kosten van levensonderhoud'. Daaraan voegen we toe gemiddelde kilometers gemaakt door (thuis)bezorgers, gebaseerd op statistieken van een bezorgdienst. Verder gebruiken we de volgende aannames inzake wekelijks brandstofverbruik: motorfiets 250 km/week tegen 0,045 ltr/km, auto 220 km/week tegen 0,066 ltr/km.

Het Leefbaar Tarief-instrument is gebaseerd op het Leefbaar Loon-concept en gaat uit van dezelfde aannames betreffende het gezin als die gelden voor het Leefbaar Loon (zie ook deze link). Voor het Leefbare Tarief gelden op dit punt geen andere, bijzondere aannames.

Over het algemeen in het Minimumloon relatief laag, tot wel 60% lager dan het Leefbaar Loon. Maar in sommige regio's en landen kan het Leefbaar Loon lager uitpakken dan het Minimumloon, zoals in Nederland het geval is. In zulke gevallen wordt het Minimumloon gezien als 'redelijk' omdat mensen in dat land of die regio er fatsoenlijk van kunnen rond komen. Maar voor de duidelijkheid het Leefbaar Tarief instrument gebruikt het Minimumloon als een basis en telt daar bij op: B. kosten van beroepsbenodigdheden; C. overhead (noodzakelijke, maar niet-declarabele uren); D. loonbelasting en premies sociale zekerheid. Samen maken ze het Leefbaar Tarief.

De kosten van werkbenodigdheden slaan op de uitgaven die werkers zelf moeten doen voor aanschaf en onderhoud van de gereedschappen en apparatuur die ze nodig hebben om hun werk effectief te kunnen doen. Een aantal items zoals laptop, internet verbionding (voor freelancers) of fiets of auto en werkkleding (voor riders) wordt onder beroepskosten gezet.

Uitgaven voor werkbenodigdheden kunnen bestaan uit aanschaf en onderhoud van zaken als een laptop, smartphone, internetverbinding, teteloonabonnement, voertuigen (motorfiets,auto), brandstof, service-beurten, een helm of uniform/werkkleding.

Loonwijzer/WageIndicator baseert zijn berekeningen op de aanname dat gereedschap en apparatuur nodig voor het werk, zoals mobieltjes, motoren en auto's, gemiddeld maar een beperkte tijd meegaan: ze slijten. Data over de kosten van deze uitrusting nodig voor het werk komen uit de survey 'kosten van levensonderhoud'. Die data maakt het mogelijk om de tijd die een bepaald stuk gereedschap of uitrusting meegaat, vast te stellen, en daarmee ook de periode waarin de aanschafwaarde ervan in termijnen kan worden afgeschreven. Voor auto's is dat bijvoorbeeld 5 jaar.

Voor een nauwkeurige waardebepaling van uitrustingsstukken per type werk, hebben we gig-werk experts geraadplaagd. Op pagina 3 van deze tool tenslotte, kunnen gig-werkers die zich niet in die cijfers herkennen, hun eigen kostenopgave invoeren.

Onkosten gemaakt voor het werk zijn periodiek. We nemen aan dan een laptop, telefoon of voertuig van tijd tot tijd gerepareerd noet worden of vervangen, al dan niet tweedehands.

Zeker, in de onkosten voor het werk zitten ook repararatie en onderhoud van gereedschappen en apparatuur. Als je van oordeel bent dat deze berekening niet past bij je situatie ga je naar pagina 3 van deze tool om variabelen beter in te stellen.

Overhead-tijd slaat op de tijd die je als zelfstandige of platform-werker wel kwijt bent aan activiteiten die bij het werk horen, maar dat je voor tijd geen factuur naar de opdrachtgever kunt sturen.

Onder overhead vallen uiteenlopende activiteiten, zoals:

Administratie.

Die komt kijken bij het organiseren van het werk, taken, roosters en schema's opstellen en andere documentatie verzamelen en verzorgen;

Klantenwerving en communicatie.

Hieronder vallen activiteiten zoals opdrachten verwerven en met afnemers en platforms communiceren over aangelegenheden die het werk betreffen;

Training

Training houdt onder meer in bijblijven op het eigen vakgebied, (nieuwe) vaardigheden leren en bestaande verbeteren om je marktwaarde te vergroten;

Wachttijden.

Deze loze tijd tussen opdrachten moet je bijhouden en registreren en is met name van belang bij werk op afroep, zoals bij ritjes en bezorging.

Die tijd levert niets op, maar wordt hier wel meegenomen in de berekening van het Leefbaar Tarief. Check ook pagina 3 van deze tool of de daar gehanteerde aanname klopt met je situatie en pas eventueel aan.

De definitie van de overhead-standaard staat op pagina 2 van deze tool. We zijn tot deze aanname gekomen nadat we experts of het gebied van gig-werk en economen hebben geraadpleegd. Ben je het niet met deze aanname eens dan kun je op pagina 3 van dit instrument je eigen inschatting als aanname invoeren.

Op pagina 2 van deze tool staat hoe Loonwijzer/WageIndicator bij zijn aanname van overhead per uur komt. We beginnen met de onbetaalde wachtminuten vast te stellen en uit te drukken in uren. Op vergelijkbare manier als verlof-uren worden vastgesteld. Dit aantal uren wordt vervolgens afgetrokken van de totale werktijd per maand. Zo blijft er een kortere 'werkmaand' over, uitgedrukt in uren.Zo komen we op een hoger uurtarief uit, waardoor de misgelopen werktijd/loze wachttijd wordt gecompenseerd.

Je kunt voor het invullen maar je specifieke behoeften toch wel terecht op pagina 3. We hebben daar een rubriek 'diverse werk-gerelateerde kosten' opgenomen. Die biedt ruimte voor het invullen van een maandelijks bedrag voor zulke buitengewone kosten, die je niet nader hoeft te specificeren, bovenop de al ingevoerde kostenposten. Het systeem neemt die op in het eindtotaal.

Voor Nederland gebruikt Loonwijzer/WageIndicator de meest voorkomende 38-urige werkweek.

Het Leefbaar Tarief heeft als basis het minimum dat nodig is om een behoorlijk bestaan te kunnen leiden. Het vertrekpunt zijn de kosten voor levensonderhoud en niet de opleiding of iemands prestaties. Mocht je werk hoger moeten worden ingeschat, pas dat dan aan op pagina 3.

Loonwijzer/WageIndicator hebben een Leefbaar Tarief instrument gemaakt, deze gaat over wat minimaal nodig is. Intermen van levensonderhoud en kosten voor beroep. Moet het tarief hoger zijn vanwege meer evaring, dan kan dat op pagina 3.

Het Leefbaar Tarief-instrument laat zien hoeveel je behoort te verdienen om een fatsoenlijk leven te leiden, los van het aantal platforms waar je voor werkt. Het kan ook worden gebruikt om een veelvoud van klussen of onderaannemers-werkjes te berekenen.

Als een specifieke soort van werk niet in het Leefbaar Tarief-instrument staat, kies dan de activiteit die dicht in de buurt komt. Het instrument is ontworpen om inzicht te bieden over een heel scala aan werksoorten. Een activiteit die vergelijkbaar is met je huidige job zou best wel eens een behoorlijke inschatting kunnen opleveren.

De Leefbaar Tarief tool is er allereerst voor bedoeld om je werksoort te kiezen en niet een platform. Dus als je bijv. vertaler bent is het beter om eerst werksoort vertaler te kiezen en daarna pas een platform, want de werksoort is toch bepalend. Maar je zult zien dat de uitkomst uiteindelijk min of meer hetzelfde zal zijn, via welk platform je uiteindelijk ook gaat. Nogmaals, de werksoort komt bij de berekening die het Leefbaar Tarief-instrument uitvoert op de eerste plaaats.

De berekening van het Leefbaar Tarief vertrekt vanuit de aannames dat er gemiddeld een volledig jaar wordt gewerkt met gemiddelde werktijden . Hierbij is dus geen rekening gehouden met drukke en minder drukke maanden. Logisch: het instrument neemt immers als uitgangspunt wat is minimaal nodig voor kosten van levensonderhoud.

In de standaard-versie van dit instrument is geen rekening gehouden met de opbouw van een reserve- of noodfonds, maar op pagina 3 is er ruimte voor maatwerk. De gebruiker kan hier zelf een bedrag voor zo'n fonds invoeren, als onderdeel van een financieel plan.

Dit instrument wordt elk kwartaal geactualiseerd om de veranderingen in de kosten van levensonderhoud mee te kunnen nemen. Zo komen inflatie en/of recessie ook in het Leefbaar Tarief terecht.

Het Leefbaar Tarief-instrument wordt elk kwartaal geactualiseerd om veranderingen in de kosten van levensonderhoud mee te nemen. De regelgeving wordt elk jaar een keer tegen het licht gehouden, dubbel gecheckt en bijgewerkt.

Het Leefbaar Tarief-instrument (of tool) geeft aan wat het minimale tarief is, vereist voor een fatsoenlijk bestaan. Het is gebaseerd op data die zorgvuldig is verzameld door Stichting Loonwijzer/WageIndicator Foundation. De stichting spant zich tot het uiterste in om dit instrument actueel en accuraat te houden, maar garanties dat de informatie altijd correct is of geschikt voor een specifieke situatie zijn er niet. Loonwijzer/WageIndicator is niet aansprakelijk voor oneigenlijk gebruik van dit minimum Leefbaar Tarief-instrument.